Yatırım Teşvik Belgesi Nedir? Hangi Destekler Alınır?

Yatırım Teşvik Belgesi Nedir? Hangi Destekler Alınır?

Yatırımlarınızı hayata geçirirken maliyetlerinizi düşürmek, rekabet gücünüzü artırmak ve kamu desteklerinden faydalanmak istiyorsanız, Yatırım Teşvik Belgesi sizin için önemli bir avantaj sağlar. Ancak bu süreç sadece belge alımıyla sınırlı değildir, uygulama, takip ve tamamlanma süreçlerinin tamamı profesyonel bir şekilde yönetilmelidir.

Bu yazıda yatırım teşvik belgesiyle ilgili bilmeniz gereken her şeyi sistematik olarak açıklıyoruz.

✅ Yatırım Teşvik Belgesi Nedir?

Yatırım Teşvik Belgesi; Türkiye’de üretim, istihdam ve ihracatı artırmak amacıyla devlet tarafından sunulan vergi indirimi, KDV istisnası, gümrük muafiyeti, SGK primi desteği gibi avantajları içeren resmi bir belgedir.

Yatırım Teşvik Belgesi sayesinde yatırımınızın türüne, tutarına ve yapılacağı bölgeye bağlı olarak çeşitli teşvik unsurlarından doğrudan maliyet azaltıcı biçimde yararlanabilirsiniz.

📚 Yatırım Teşvik Sistemi Hangi Programlardan Oluşur?

Yatırım teşvik sistemi temelde iki ana yapı altında uygulanır:

🇹🇷 Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi

(Kalkınma Odaklı Yüksek Düzeyli Programlar)

1. Teknoloji Hamlesi Programı

• Yüksek teknolojili ürünlerin üretimi

• Öncelikli ürün listesine uygun yatırımlar

• %50 yatırım katkısı, %60 vergi indirimi

• 8 yıl SGK desteği, faiz/kâr payı ya da makine desteği

• KDV istisnası, gümrük muafiyeti ve yatırım yeri tahsisi

2. Yerel Kalkınma Hamlesi Programı

• Kalkınma ajanslarının öncelikli sektörlerine yönelik üretim yatırımları

• Teknoloji Hamlesi ile benzer destek yapısı

• Özellikle Anadolu illerinde bölgesel kalkınmayı hedefler

3. Stratejik Hamle Programı

• Cari açığı azaltacak, büyük ölçekli yatırımlar

• %40 yatırım katkısı, %60 vergi indirimi

• 8 yıl SGK desteği

• Faiz/kâr payı ya da makine desteği (yatırımın %15’i kadar)

🟢 Sektörel ve Bölgesel Teşvik Sistemi

(Genişletilmiş ve tabana yaygınlaştırılmış teşvik uygulamaları)

1. Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sistemi

• Ar-Ge, enerji, eğitim, sağlık, yazılım, çevre, veri merkezi gibi alanlar

• %30 yatırım katkısı, %60 vergi indirimi

• Bölgelere göre kademeli SGK işveren desteği

• 6. bölgede işçi hissesi ve faiz desteği uygulanabilir

• Yatırım yeri tahsisi mümkündür

2. Hedef Yatırımlar Teşvik Sistemi

• İthalatı azaltacak, stratejik ürünlerin üretimi

• %20 yatırım katkısı, %60 vergi indirimi

• Sadece 6. bölgede SGK destekleri geçerli

• 4., 5. ve 6. bölgelerde %25 faiz desteği uygulanabilir

🏭 Hangi Sektörler Yatırım Teşvik Belgesi Alabilir?

Yatırım teşvik belgesi çok sayıda sektörü kapsar. Bunlar arasında:

➤ İmalat Sanayi

Gıda, tekstil, makine, metal, kimya, ilaç, plastik, elektronik, otomotiv, mobilya, kâğıt, geri dönüşüm vb.

➤ Hizmet Sektörü

Turizm (otel, termal tesis), sağlık (hastane, klinik), eğitim (özel okul, kreş, bakım merkezi), yazılım, veri merkezi, test laboratuvarları

➤ Tarım ve Entegre Tesis

Topraksız ve otomasyonlu seralar, lisanslı depoculuk, entegre et tesisleri, yem üretimi

➤ Enerji ve Doğal Kaynaklar

GES, RES, biyogaz, LNG, doğal gaz depolama, maden arama ve işleme

➤ Teknoloji ve Ar-Ge

Yüksek teknoloji üretimi, savunma sanayi, stratejik ürünler, Ar-Ge ve tasarım merkezleri, yapay zekâ, siber güvenlik, bulut yazılımları

📄 Yatırım Teşvik Belgesi Nasıl Alınır?

1. Yatırım planının analizi ve uygun program seçimi

2. Gerekli belgelerin hazırlanması

3. Elektronik başvuru işlemi (e-TUYS sistemi üzerinden)

4. Bakanlık incelemesi ve onay süreci

5. Belgenin düzenlenmesi ve işletmeye teslimi

Bu süreç genellikle 2-6 hafta arasında tamamlanır. Eksiksiz ve stratejik başvurular süreci hızlandırır.

🛠️ Yatırım Teşvik Belgesi Alma Şartları Nelerdir?

Yatırım teşvik belgesi almak için belli başlı temel şartlar şunlardır:

• Türkiye sınırları içinde sabit yatırım planına sahip olmak

• Desteklenebilir sektörler kapsamında faaliyet göstermek

• Yatırımın konusu ve büyüklüğü itibarıyla belirli eşik tutarları karşılamak

• Çevresel, yasal ve teknik uygunluklara sahip olmak

Not: Yatırım konusu ve bulunduğunuz il, hangi teşvik sisteminden yararlanacağınızı belirler (Teknoloji Hamlesi, Yerel Kalkınma, Stratejik Hamle, Hedef veya Öncelikli Yatırımlar).

📌 Belgeyi Almak Yeterli mi? Sonrasında Ne Olur?

Hayır, belge alındıktan sonra yatırım süreci boyunca birçok prosedür takip edilmelidir:

• KDV istisnası yazısı alınmalıdır.

• Gümrük muafiyeti için GTIP bazlı kontrol yapılmalıdır.

• Vergi indirimi uygulaması için gelir/kurumlar vergisi matrahı oluşmalıdır.

• SGK prim desteği için yatırım tamamlandıktan sonra tamamlama vizesi yapılmalıdır.

• Faiz veya makine desteği tercihine göre uygun başvurular planlanmalıdır.

🔍 Belge Tamamlama Süreci ve Sonrası

Yatırım süresi sonunda, yatırımın tamamlandığını belgelemek üzere tamamlama vizesi başvurusu yapılır. Bu işlem, kullanılan teşviklerin denetimi, desteklerin kapanışı ve SGK desteği gibi unsurlar için zorunludur.

Tamamlama vizesi yapılmazsa, bazı desteklerden yararlanılamaz ve hatta belgede iptal veya geri ödeme riski doğabilir.

⚠️ İşletmelerin Dikkat Etmesi Gereken Hususlar

• Belge alınmadan yatırım harcaması yapılmamalıdır.

• Bölge, sektör, yatırım türü gibi parametreler doğru tanımlanmalıdır

• Her destek için ayrı prosedür ve başvuru mekanizması vardır.

• Belge süresi dolmadan yatırım tamamlanmalı ve vize işlemi yapılmalıdır.

💼 Profesyonel Tavsiyeler

✔️ Yatırım planınızı teşvik sistemine göre şekillendirin

✔️ Profesyonel danışmanlık desteği alın

✔️ Faiz veya makine desteği arasında stratejik tercih yapın

✔️ Belge sonrası süreci aktif olarak yönetin

✔️ Tamamlama vizesi için takvimli bir izleme mekanizması kurun

📝 Sonuç

Yatırım Teşvik Belgesi, yalnızca bir belge değil; doğru yönetildiğinde işletmenizin finansal yükünü hafifleten, yatırımın geri dönüş süresini kısaltan stratejik bir araçtır. Ancak başarı; sadece belgeyi almakta değil, tüm süreci eksiksiz ve mevzuata uygun şekilde yönetmekte saklıdır.

Apsis Danışmanlık olarak, yatırım planınızın analizinden belge alımına, desteklerin uygulanmasından vize sürecine kadar yanınızdayız.